TIỂU SỬ
Thích Trí Quang (21/12/1923 - 08/11/2019) là một nhà sư Phật giáo Đại thừa người Việt Nam, được biết đến với vai trò lãnh đạo quần chúng Phật tử miền Nam Việt Nam trong Biến cố Phật giáo 1963, và trong các cuộc biểu tình của Phật tử chống lại chế độ quân sự miền Nam Việt Nam cho đến khi Biến động Miền Trung năm 1966 bị dẹp tan.
Chiến dịch năm 1963 của Thích Trí Quang kêu gọi tín đồ noi gương Mahatma Gandhi, đã chứng kiến các cuộc biểu tình quy mô lớn chống lại chính phủ Tổng thống Ngô Đình Diệm, mà nguyên nhân chính xuất phát từ em trai Diệm là Tổng giám mục Công giáo La Mã Huế, Pierre Martin Ngô Đình Thục, đã ngược đãi và đàn áp đa số Phật tử. Việc đàn áp dân quyền Phật giáo và dẹp loạn các cuộc biểu tình, cùng với các vụ tự thiêu của 5 nhà sư đã châm ngòi cho cuộc đảo chính năm 1963 do Mỹ hậu thuẫn trong đó Diệm và Nhu bị lật đổ và ám sát.
Kể từ năm 1964, Thích Trí Quang đi đầu trong các cuộc biểu tình Phật giáo chống lại chính quyền của Tướng Nguyễn Khánh, cáo buộc vị tướng này độc tài và không đủ sức loại bỏ những thành phần ủng hộ Diệm khỏi các vị trí quyền lực, và sau đó là cuộc biểu tình chống lại Thống chế Không quân Nguyễn Cao Kỳ, người đã sa thải tướng ủng hộ Phật giáo Nguyễn Chánh Thi khỏi các chức vụ của Thi tại miền Trung Việt Nam, một thành trì của Phật giáo. Tình trạng bất ổn dân sự kéo dài trong ba tháng cho đến khi Kỳ đánh dẹp các nhà hoạt động Phật giáo, chấm dứt ảnh hưởng của họ trên chính trường Nam Việt Nam. Thích Trí Quang bị quản thúc tại gia và dành phần lớn thời gian cuối đời để viết và dịch kinh điển Phật giáo.
Hòa thượng Thích Trí Quang tên khai sinh là Phạm Quang, tên tục là Do,[a] sinh ngày 21 tháng 12 năm 1923 tại làng Diêm Điền, phía tây sông Nhật Lệ, thành phố Đồng Hới tỉnh Quảng Bình, miền Trung Việt Nam.[1] Ông là con thứ tư trong gia đình có 6 anh em trai, hai anh đầu khác mẹ. Mẹ ông là hội viên Hội Tiên Thiên Thánh Giáo (hội những người lên đồng). Cha ông bán thế xuất gia với ngài Thích Đắc Quang, pháp danh Hồng Nhật. Khi ông được 6 tuổi, bố mẹ cho ông học chữ Hán và chữ quốc ngữ. Sau đó ông được gửi đi tu học tại Chùa Bảo Quốc, Huế với các Hòa thượng Thích Trí Độ, Thích Mật Thể, v.v là những vị sáng lập Phong trào Chấn hưng Phật giáo tại miền Trung Việt Nam.[2]
TÁC PHẨM
KINH
- Kinh Bốn Mươi Hai Bài. HT. Thích Trí Quang dịch
- Phẩm Hạnh Nguyện Phổ Hiền. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Kinh Duy-ma. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Kinh Báo Ân Cha Mẹ. HT. Thích Trí Quang dịch
- Kinh Vu Lan. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Kinh Kim Cương. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Kinh Ánh Sáng Hoàng Kim. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Kinh Viên Giác. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Kinh Giải Thâm Mật. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Kinh Hoa Sen Chánh Pháp. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Kinh Thắng Man. HT. Thích Trí Quang dịch
- Thủy Sám. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Dược Sư Kinh Sám. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Kinh Địa Tạng. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Lương Hoàng Sám. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Hai Thời Công Phu. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Mười Điều Tâm Niệm. HT. Thích Trí Quang dịch
- Kinh Giáo huấn vắn tắt của Phật lúc sắp niết bàn. HT. Thích Trí Quang dịch
- Kinh Hoa Nghiêm (Phẩm Hạnh Nguyện Phổ Hiền) HT. Thích Trí Quang dịch
LUẬT TẠNG
- Bồ-tát giới Phạn võng. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Tỳ-kheo giới. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Tỷ-kheo-ni giới. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Thức-xoa-ma-na-ni giới. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Sa-di và Sa-di-ni giới. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Quy Sơn Cảnh Sách. HT Thích Trí Quang dịch giải
LUẬN TẠNG
- Luận Khởi Tín. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Luận Đại Trượng Phu. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Dị bộ tông luân luận: lược thuật học thuyết của các bộ phái tiểu thừa. HT. Thích Trí Quang dịch
- Luận Chỉ Quán. HT. Thích Trí Quang dịch giải
- Nhiếp đại thừa luận: luận văn Tổng quát về đại thừa. HT. Thích Trí Quang dịch giải
CÁC SÁNG TÁC KHÁC
- Tiểu truyện tự ghi. Hòa Thượng Thích Trí Quang
- Vài đặc điểm của Phật Giáo. Hòa thượng Thích Trí Quang
- Cao Tăng Pháp Hiển. HT. Thích Trí Quang
- Ngọn lửa Quảng Đức. HT. Thích Trí Quang
- Từ Rạch Cát tới Tòa Đại Sứ. HT. Thích Trí Quang
- Người Xuất Gia. HT. Thích Trí Quang
- Vua Lương Võ Đế. HT. Thích Trí Quang
- Lời tụng tôn kính đức Phật đương lai. HT. Trí Quang
- Đọc Pháp Cú Nam Tông. HT. Thích Trí Quang
- Người Phật tử tại gia. HT Thích Trí Quang